Linia Startu cz.2

I część artykułu – KLIK

Zatem przejdźmy do sedna programowania modelu i zoptymalizujmy jego osiągi:

CROW (BUTTERFY) , czyli motyl (crow, z ang. wrona).

W tej funkcji obie klapy wychylają się w dół do ich maksymalnych wychyleń (od 45 do 90 stopni), lotki wychylają się w górę do około połowy zakresu, w celu wypłaszczenia profilu i zredukowania siły nośnej, ster wysokości wychyla się nieznacznie w dół aby skompensować moment obrotowy wywołany działaniem klap, powodujący zadzieranie dziobu modelu.

Użycie hamulca typu motyl powinno następować proporcjonalnie i z reguły ustawia się go na drążku gazu. Funkcja ta może być aktywowana przy pomocy przełącznika, może być też częścią fazy lotu „lądowanie”, w zależności od nadajnika. Kompensacja sterem wysokości będzie wymagać późniejszego dokładnego dostosowania.

Użycie butterflay’a pomaga szybko zmniejszyć prędkość, skądinąd szybkiego modelu oraz pomaga precyzyjnie wylądować w wyznaczonej strefie. Proporcjonalne wychylenia motyla umożliwia dostosowanie siły hamowania do warunków oraz masy modelu. Bez tej funkcji lądowanie szybkimi modelami trwało by wieczność.

AILERON/FLAP MIX czyli mikser klap to lotek.

Funkcja ta uruchamia klapy w taki sposób że poruszają się w tym samym kierunku i czasie co lotki. Jest to bardzo popularna funkcja dla szybowców, dostępne we większości nadajników. Głównym zadaniem tej funkcji jest sprawienie aby model był bardziej zwrotny. Cała krawędź spływu działa wtedy jak długa lotka, zwiększając siły generowane przez lotki co powoduje szybszą reakcję modelu na lotki oraz zwiększa prędkość tej reakcji, czyli przechyłu modelu. Funkcja ta jest bardzo przydatna przy dużych prędkościach oraz zdecydowanie zwiększa sprawność lotek.

Zwykle nie jest możliwe aby klapy wychylić w górę do takiej samej wysokości jak lotki, a zwykle do około 50 % wychylenia lotek i takie wychylenia się programuje dla klap w tym miksie.

Wychylenie jakiejkolwiek powierzchni sterowej generuje pewien opór, więc można uznać że dodatkowe wychylenia będzie przynosić więcej złego nić dobrego. Taka sytuacja może wystąpić oczywiście przy wolnym lataniu w termice, natomiast przy szybkim lataniu na zboczu, gdzie model wykonuje ostre zakręty co 100 m, wymaga się mocnego i pewnego sterowania. Użycie samych lotek powoduje ich duże obciążenie, ponieważ aby osiągnąć tą sama szybkości czas reakcji musiały by one wychylać się o wiele bardziej, co z kolei prowadzi o nadmiernego obciążania serw. Z domiksowanymi klapami do lotek można zastosować o wiele mniejsze wychylenia osiągając bardzo dobry efekt co prowadzi do zmniejszenia obciążeń na serwomechanizmach.

FLAP/AIRELON MIX czyli lotki do klap.

Podobnie jak w funkcji klapy do lotek gdzie klapy podążają za lotkami, w tej funkcji lotki do klap to lotki podążają za klapami. I tak kiedy obie klapy wychylają się w dół tak samo wychylają się obie lotki. Gdy klapy wychylają się w górę, lotki również. W ten sposób zwiększa się powierzchnia robocza klapy oraz wysklepienie (camber) profilu.

Tak jak poprzednia funkcja, ta funkcja jest jedną ze standartowych w programach szybowcowych nowoczesnych aparatur i najczęściej jej odmiany występują pod nazwami camber, reflex oraz snap-flap. Generalnie zasada przy tym jest taka że czym profil jest bardziej wysklepiony (duże ugięcie szkieletowej) można wychylać mniej lotki w dół, pracując jak klapami, co zmniejsza szanse powstania oporu indukowanego na końcówkach skrzydeł a przy dużych prędkościach zmniejsza ryzyko flatteru.

Funkcję tą programuje się z reguły do obsługi trójpozycyjnym przełącznikiem, gdzie pozycja pierwsza to funkcja camber, ostatnia reflex a środkowa to normal. Kolejny przełącznik dwupozycyjny wykorzystuje się by zaprogramować funkcję snap-flap. W przypadku przełącznika trójpozycyjnego, przy przedstawionym programowaniu każda pozycja będzie odpowiadać pewnemu modelowi lotu, czyli lot w termice (lub start), normalny oraz prędkościowy (na zboczu).

CAMBER/REFLEX

Szybowce sportowe i wykorzystane w nich profile przystosowane są do maksymalnego wykorzystania funkcji CAMBER, czyli zmiany wysklepienia profilu. Nieznaczne opuszczenie całej krawędzi spływu jest znane jako dodawanie cambera (wysklepienie, ugięcia), natomiast nieznaczne podnoszenie krawędzi spływu określamy jako dodawanie reflexu.

W przypadku kiedy klapy są nieznacznie obniżone, zmodyfikowany zostaje też profil w ten sposób że generuje większą siłę nośną, zwiększenie siły nośnej poprzez opuszczanie klap i lotek powinno odbywać się do punktu kiedy profil generuje najmniejszy opór. W tej konfiguracji skrzydła model będzie leciał wolniej , z minimalną tendencją do przepadania. Ze zwiększoną siłą nośną model będzie szybciej nabierał wysokości w momencie startu lub w termice.

Gdy cała krawędź spływu zostanie podniesiona (reflex) profil zostaje zmodyfikowany w ten sposób że generuje on mniejszą siłę nośną. Obniżanie siły nośnej poprzez podwyższanie krawędzi spływu powinno odbywać się co punktu gdzie profil generuje najmniejszy opór. W tym ustawieniu model będzie leciał szybciej, w porównaniu do ustawienia klap i lotek w neutrum. Jest to funkcja fazy lotu „prędkość”

Funkcja CAMBER ogólnie ustawiana jest do 3mm wychylenia, ale w niektórych profilach może wynosić aż do 6mm. W przypadku funkcji REFLEX wychylenia zwykle wynoszą 1 mm na całej krawędzi spływu, ale znowu dla niektórych Quaterbeck’ów lub Drel’i podniesienie może wynieść więcej. Również powszechne jest dla CAMER’A i REFLEX’u, że lotki wychylają się nieco mniej od klap.

CDN

Posted in Elementarz F3F.