Linia Startu cz.5

STER WYSOKOŚCI

Teraz będziemy poszukiwać punktu, kiedy będziemy mogli wykonać bezpiecznie zwrot tak ciasno jak to tylko możliwe ale bez powodowania przeciągnięcia statecznika poziomego. Wspomniane przeciągnięcia statecznika poziomego ma bardzo podobny efekt do dynamicznego przeciągnięcia i gwałtownej utraty sterowności.

Aby poprawnie ustawić wychylenie steru wysokości, w celu wykonania najlepszego zwrotu, musimy wznieść się na przyzwoitą wysokość i wykonać odpowiednio szybkie odejście od zbocza w kierunku wiatru. Kiedy skrzydła są w poziomie, pociągamy drążek wysokości maksymalnie do siebie, w celu wykonania ciasnej pętli. Jeżeli model traci sterowność należy zmniejszyć wychylenie steru wysokości i spróbować kolejny raz. Oczywiście kiedy model nie traci sterowności należy zwiększyć wychylenia do momentu kiedy zacznie ją tracić i odrobinę zmniejszyć.

Przy odpowiednio ustawionym wychyleniu steru wysokości model powinien wykonać dwie ciasne pętle, przy dość malej prędkości bez utraty sterowności. Te wychylenie będzie większym wychyleniem przy funkcji „dual rate”.

Jeżeli czujesz że model delikatnie odpowiada na wychylenia steru wysokości w okolicach zera drążka wysokości zmień wychylenie ekspotencjalne aby zwiększyć odpowiedz serwa na wychylenia drążka w okolicach neutrum. Unikaj zmiany wychyleń steru wysokości do wartości jakie czujesz że ci odpowiadają. Model musi być aerodynamicznie bezpieczny przy maksymalnym wychyleniu steru wysokości. Wychylenie steru wysokości w dół należy ustawić aby odpowiedz modelu była zbalansowana i wystarczająca.

SNAP-FLAP

Z poprawnie ustawionymi wychyleniami steru wysokości oraz środkiem ciężkości można zacząć ustawiać wartości wychyleń powierzchni sterowych przy wspomaganiu zwrotu klapami i lotkami. Pamiętając że warunki na zboczu oraz balast mają duży wpływ na tą funkcję. Ustawienie optymalnej ilości wspomagania jest po prostu sprawą ocenienia kilku różnych ustawień. Generalną zasadą jest, że im większe wychylenia klap przy wspomaganiu tym ciaśniejszy zwrot wykonuje model. Wychylenia całej krawędzi spływu przy wspomaganiu ustawia się do momentu kiedy jej dalsze zwiększanie będzie dodawać za dużo oporu. Dalsze zwiększanie wspomagania spowoduje że model będzie bardzo tracił prędkość na zwrocie.

Kompromisem jest oczywiście moment kiedy model wykonuje ciasny zwrot ale traci bardzo niewiele prędkości w czasie jego wykonywania. Regulację rozpoczynamy przy niewielkim wspomaganiu zwrotu klapami przy maksymalnym wychyleniu steru wysokości i stopniowo zwiększamy ilość wspomagania, do momentu kiedy model zaczyna zwalniać i od tego ustawienia odrobinę zmniejszamy wspomaganie. Niektórzy modelarze używają przy wspomaganiu takich samych wychyleń klap i lotek. Ale jest tendencja do nieznacznego zmniejszenia wychylenia lotek przy wspomaganiu (około 0,5 mm). Umieścić można funkcję wspomagania pod przełącznikiem i wyłączając ją od razu poczujesz różnicę przy wykonywaniu zwrotów w ten sam sposób. Potem kolejno raz za razem stopniowo dostosowujesz wspomaganie do momentu kiedy ci odpowiada.

RÓŻNICOWOŚĆ.

Największy czynnik składający się na zachowanie prędkości oraz zwiększenie osiągów, który pozostał do zaprogramowania, a w którym wielu pilotów nie czuję się dobrze, jest odpowiednie ustawienie różnicowości wychyleń lotek i klap.

Poprawne ustawienie różnicowości może być skomplikowane i czasochłonne. Pierwszym krokiem jest takie ustawienie wychylenia lotek w górę, przy jakim model dobrze odpowiada i jest to komfortowe dla pilota. Należy zauważyć że nowoczesne złożone profile mogą być dość kapryśne na duże wychylenia lotek, kiedy ty jako pilot lubisz duże wychylenia, musisz pamiętać że to może nie być dobre dla aerodynamiki modelu. Cały czas trzeba mieć na uwadze powstający opór.

Kiedy już wstępnie zostały zaprogramowane wychylenia lotek, wykonaj zwykła beczkę pod wiatr, unikając w międzyczasie poprawek sterem kierunku lub wysokości. Prędkość modelu powinna być umiarkowana ale nie za duża aby wykonać tą beczkę w miarę osiowo. Jeżeli tylko pozwala na to nadajnik i potrafisz programować nadajnik w czasie lotu modelem, program do ustawienia różnicowości powinien być aktywny. Dostosowując różnicowość w czasie lotu, dążymy to wykonania perfekcyjnie osiowo wykonanej beczki we wszystkich zakresach prędkości modelu, ale oczywiście nie za małych. To jest baza wyjściowa do dalszego dostosowywania tej funkcji, a będzie odpowiednia dla fazy „akrobacyjnej”. Teraz należy zapisać ustawienia różnicowości i zwiększyć te ustawienie o około 10 % i rozpoczynamy loty wzdłuż zbocza, na hipotetycznej trasie wyścigu F3F. Na pozycji zwrotu, delikatnie poderwij nos modelu i wykonaj beczkę do około 135 stopni. Uważnie obserwuj zachowanie linię wzdłużną kadłuba i w momencie kiedy zaciągasz ster wysokości w celu wykonania zwrotu, spróbuj i upewnij się czy dziób modelu wychodził w górę czy w dół. Jeżeli dziób położony był wyżej reszty kadłuba w czasie zwrotu, należy zwiększyć różnicowość, na przykład zredukować wychylenie lotki w dół. Jeżeli model podczas zwrotu wychodzi dziobem w dół, lub tak jakby przepada w stronę zbocza, należy zmniejszyć różnicowość, na przykład zwiększając wychylenie lotki w dół.

Wychodzenie z zakrętu modelu z podniesionym dziobem, będzie skutkowało koniecznością użycia steru wysokości w dół i oczywiście, niepotrzebne użycie steru wysokości zwiększy opór i spowolni model. Wyjście modelu z zakrętu dziobem w dół, zwykle skutkuje paniką (wygląda jak by model spadał) i koniecznością poprawki pozycji modelu lotkami, w celu powrotu na drogę trasy.

Loty wykonane w dobrych warunkach noszenia pozwolą na akceptowalne ustawienie różnicowości dla większości warunków. Pamiętać należy że lżejsze warunki mogą potrzebować więcej różnicowości a faza lotu zarezerwowana dla takich warunków może być bardzo przydatna.

PODSUMOWANIE

Dość techniczny charakter artykułu może wydawać się ciężki do przebrnięcia. Programowanie modelu to dość skomplikowany proces i może zająć sporo czasu, ale model dobrze zaprogramowany będzie się pięknie odwdzięczać. Daj sobie trochę czasu na programowanie. Wybierz dobry dzień na loty testowe z niewielkimi lub bez turbulencji, ale z wystarczającymi noszeniami do osiągnięcia optymalnych wysokości.

Unikaj używania dodatkowego balastu, do póki wykonasz kilkanaście lotów i nie skończysz programowania. Podejdź do lotów w racjonalny i poukładany sposób, oraz staraj się poczuć model zanim wprowadzisz jakieś zmiany w programach.

Dobrze mieć w pobliżu kolegę, który zapisze twoje spostrzeżenia, nie będziesz musiał drapać się po głowie próbując zapamiętać ustawienia które chcesz wykonać po wykonaniu lądowania. Opisane programowanie wydawać się może dość sporym zadaniem do wykonania, ale dobrze poukładane zajmuje nie wiele więcej niż jeden dobry lotny dzień, jak wiesz co robisz. Unikaj wprowadzania wielu zmian na raz, próbując rozszyfrować później które zadziałały a które nie. Jeżeli już wszystko wykonasz spróbuj troszkę zmienić położenie środka ciężkości, może to jeszcze obudzi ukryte moce w modelu.

Wcześniejsza część artykułu KLIK

Posted in Elementarz F3F.